Bir ürün veya hizmetin kabul gören şartlara sahip olup olmadığını ölçen laboratuvar hizmetidir.
Devamını Oku 
Nem analizi gıdalarda yer alan bileşenlerin işlenmesi, kontrolü ve korunması için en çok kullanılan tekniklerden biridir. Bunun nedeni, çoğu gıda ürününün büyük miktarlarda su içermesidir.
Nem içeriği işlenebilirliği, raf ömrünü, kullanılabilirliği ve ürün kalitesini etkiler. Bu nedenle de gıdalardaki nem içeriğinin doğru belirlenmesi gıda, ilaç ve kimya gibi birçok endüstride kalite güvencesi için önemli bir rol oynar. Ayrıca bazı ürünlerde izin verilen maksimum nem içeriği belirlenmiş standartlara uygun olmalıdır.
Nem içeriği genellikle birden farklı yöntemle belirlenir. Özellikle gıdalarda ısıtma sonrasında oluşan kaybı görmek için numunelerin özel yöntemlerle sıcaklığı artırılır. Ancak tek nem tayin yöntemi bu değildir.
Nem seviyesi ürünlerin pek çok özelliğini etkiler ve insanların gıdalara sağlıklı bir şekilde erişebilmeleri için oldukça önemlidir. Bu nedenle de nem analizi verileri oldukça önemlidir.
Gıdalardaki nemin hesaplaması gıdaların insanlara güvenle ulaşmaları için gereklidir. Özelikle raf ömrünü etkileyen nem oranları insan sağlığı açısından riskli olabilir. Bu nedenle özel yöntemlerle nem tayini yapmak gerekir. Bunun için de özel teknikler ve araçlar kullanılan laboratuvarlar vardır.
Nem Tayini ile Neler Elde Edilir?
Nem tayini pek çok ürünün korunmasının yanı sıra insan sağlığını da riske atmamak için gereklidir. Bununla birlikte pek çok aşamada nem analizleri yarar sağlar. Çünkü bir gıdanın bireye ulaşmaması sürecinde pek çok basamak vardır. Bu basamaklarda sorunsuzluk için nem tayini yapılmalıdır. Ürünlerin genel kalitesine yarar sağlayan nem analizi aynı zamanda şu aşamalarda oluşabilecek sorunları engeller:
-Hammaddeler,
-Mal girişi,
-Depolama,
-Süreç kontrolü,
-Kalite kontrol,
-Paketleme bu aşamalar arasında yer alır.
Ürünlerin sorunsuz bir şekilde ulaşması için nem tayini yapmak temel bir zorunluluktur. Bu nedenle de nitelikli bir laboratuvar ile çalışabilirsiniz. Bu laboratuvarlarda özel cihazlar ve yöntemler aracılığıyla kısa sürede nem tayini yapmak mümkündür. Özellikle seri üretim yapan pek çok firma nem tayini yaptırarak ürünlerini koruma altına almış olacaktır.
Nem Tayini Yapmanın Amaçları Nelerdir?
Bir gıdadaki nem yüzdesi, bilinen bir kütlede (numune) bulunan su moleküllerinin sayısı veya kütlesi hesaplanarak doğru bir şekilde belirlenebilir. Gıda endüstrisinde bu hesaplamanın yapılması esas olarak tat, doku, kıvam, görünüm ve hatta saklama durumu gibi kalite faktörlerinin belirlenmesinde kullanılır. Ancak buna ek olarak, pek çok farklı amaçla nem tayini yapılır:
-İşleme, depolama veya nakliye sırasındaki kayıpların belirlenmesi için nem tayini gereklidir.
-Mikroorganizmaların ve diğer istenmeyen kimyasal reaksiyonların gelişmesini engelleyerek gıdanın korunmasını uzatmak için yaptırılır.
-Yasal ve sağlık koşullarına uygun ürünler üretmek için gereklidir.
Tüm bu amaçlarla nem tayini çok farklı şekillerde yapılabiliyor. Pek çok işletmesi maliyetleri kontrol etmek için nemden yararlanır. Çünkü su, üretim değerini azaltmak için ürünlerde kullanılabilecek ucuz bir maddedir.
Nem tayini yapmak için oldukça farklı teknikler ve yöntemler vardır. Ancak maliyet-fayda oranı değerlendirildiğinde nem tayin cihazları en hassas, verimli ve ekonomik ekipman olarak bilinir. Ancak nem analizi cihazları dışında pek çok farklı yöntem de söz konusudur.
Gıdalarda nem tayini genellikle numunenin farklı koşullarda değerlendirildiği yöntemlerle yapılır. Numune kurudukça, zaman geçtikçe ve sıcaklık arttıkça kütlesinin ölçüldüğü bir işlemdir. Bu işlemde sıcaklık temel faktörlerden biridir.
Nem tayinleri için özel yöntemler belirlemiş laboratuvarlar bu işlemi gerçekleştirmek için çalışır. Bu laboratuvarlarda genellikle farklı cihazlar bulunur ve nem değerleri numunelerle belirlenir. Numunelerin tüm gıdanın benzer özellik taşıdığı varsayımı ile hareket edilmesiyle analize dahil edilmesi söz konusudur. Nem analizi laboratuvarları uzman kişiler tarafından kontrollerin sağladığı alanlardır. Bu alanda gıdalar bilimsel veriler ışığında karşılaştırmalı bir şekilde incelenir.
Nem Tayini İçin Kullanılan Yöntemler Nelerdir?
Gıdalarda nem analizi için en yaygın kullanılan teknolojiler arasında nem tayin cihazı ve kurutma fırını yer alır. Bu iki araç, nem analizi yapmak için hangi yöntem kullanılmış olursa olsun, doğru nem sonuçlarının elde edilmesini sağlayacaktır. Bu cihazların özellikleri şunlardır:
Nem Analiz Cihazları
Bir nem tayin cihazı, çok hassas verilerin elde edilmesini sağladığından kalite kontrol süreci ve gıdadaki nemin belirlenmesi için gerekli bir araçtır. Nem analizinde ölçüme başlamak için gıda numunesi tepsiye yerleştirilmeli ve kapak kapatılmalıdır. Çeşitli malzemelere uyarlanabilmesi ve verimliliği artırabilmesi avantajına sahiptir.
Bu sayede nem analiz cihazıyla yiyeceklerdeki nem içeriğinin sonucunu kısa sürede alabilmeniz için ideal bir yöntem sunmuş olur. Bu yöntem yiyeceklerdeki nemin hızlı bir şekilde belirlenmesine yardımcı olur. Uzun gecikmeleri önlemek ve gerekli önlemleri almanızı sağlar. Bu cihaz yiyeceklerin nem seviyelerini bilmek için yalnızca birkaç basit adım gerektiren bir işlemden oluşur. İşlemin basitliği ve sonuçların otomatik olarak hesaplanması, gıdalardaki nemin belirlenmesindeki hataların en aza indirilmesini sağlar.
Kurutma Fırını
Kurutma fırın yöntemleri çapraz referans oluşturmaya imkan verdiği için özellikle gıdalarda ve maddelerde nem değerlerinin ne olduğunu tespit etmek için önerilen bir araçtır. Bu araç özellikle gıdalarda nem tayini için hızlı sonuç alınmasının gerekli görülmediği durumlarda kullanılır. Ayrıca farklı türdeki ürün numunelerinin aynı anda işlenmesini sağlar. Bu yöntem özellikle çok homojen olmayan maddeler için idealdir. Bu durum da yaklaşık olarak 500 gram gibi büyük bir numune boyutunun kullanılabileceğini gösterir.
Gıda Kurutma Yöntemleri Nelerdir?
Gıdalardaki nem içeriğinin değerini hesaplamak için en yaygın şekilde gıda kurutma yöntemleri de kullanılır. Bu yöntemler, normal şartlar altında gıdanın ısıtılması nedeniyle meydana gelen ağırlık kaybının sudaki yüzdesi hesaplanarak uygulanır.
Bu anlamda, kurutma yöntemleri genellikle iyi sonuçlar veren nemi belirleme yöntemleri olsa da her koşulda kurutarak gıdalardan nemin tamamını çıkarmak mümkün değildir. Kurutma ile nem belirleme yöntemleri arasında şunlar bulunur:
Bu yöntem, numuneden nemin sürekli olarak buharlaşmasına izin verildiği ve ayrıca numunenin sabit bir ağırlıkta kalana kadar meydana gelen ağırlık kaybını takip ettiği için en verimli kurutma yöntemlerinden biridir.
Numune doğrudan çevre koşullarına maruz bırakılmadığında ağırlık hesaplamasındaki hataların azaltılmasına yardımcı olması avantajına sahiptir. Gıdalardaki nemi belirlemeye yönelik bu yöntem bir numune hazırlamak için bir analitik terazi ve bir fırın araçlarına ihtiyaç duyar. Ardından kurutma, tartma ve soğutma işlemlerini gerçekleştirmekten oluşur. Son olarak numune tekrar tartılır.
Vakum Kurutma Etüvü Yöntemi
Gıdalardaki nemi tespit etmede kullanılan bu yöntem özellikle düşük nem içeriğine sahip gıdalar için tavsiye edilir. Özellikle de bir etkileşime dayalı olarak gıdalardaki nemi belirlemek için kullanılan tek yöntemdir.
Bu yöntemde damıtma için cıvalı monometre ve damıtma kabı gibi araçlara ihtiyaç duyulur. Bu yöntemde metanol, kükürt dioksit, iyot gibi maddeler kullanılabilir. Kullanılacak olan maddeler ürüne göre değişkenlik gösterebilir.
Toluen ile Damıtma Yöntemi
Gıdalarda bulunan nemi belirlemek için bu yöntemini uygulamada nemin bir sıvı ile damıtılması gerekir. Bu yöntemde sıvının oranı iyi bir şekilde ayarlanmalıdır.
Su ksilen veya toluen gibi yüksek kaynama noktalı çözünmeyen sıvıya damıtılır. Daha sonra özel bir yöntemle damıtılmış ve yoğunlaştırılmış suyu toplamak için kullanılır. Bu yöntem özellikle pek çok baharatın nem oranını tespit etmek için sıklıkla tercih edilir.
