Tarımda verimlilik, kaliteli tohum veya fidan kullanımı, düzenli sulama, hastalık zararlılara karşı etin koruma ve en önemlisi bitkinin yeterli ve düzenli beslenmesi ile sağlanabiliyor. Bitki besin elementlerinin birçoğu toprakta bulunmakla bu besin elementlerinin bitkiler tarafından alınabilmesi için yeterli düzeyde ve uygun formda olması gerekiyor.
Ülkemiz topraklarının geneline bakıldığında başta organik madde miktarının oldukça az olduğu ve diğer bitkiye yarayışlı bitki besin elementlerinin de yeterli miktarlarda olmadığı görülüyor.
Bu anlamda kaliteli ve rekoltesi yüksek ürün almayı amaçlayan üreticiler mutlaka tarlasına veya serasına map gübre uygulaması yapası gerekiyor. Gübreler, bitki besin ihtiyaçları gözetilerek bitki türüne göre farklı besin maddesi içeriği ile piyasada satışı bulunuyor.
Bitkilerin büyümesinde ile gelişmesinde temel olan kök yapısının gelişmesinde ve tarımda verimliliği belirleyen çiçeklenme dönemlerinde bitkinin en çok ihtiyaç duyduğu besin elementleri arasında fosfor bulunuyor.
Map yani mono amonyum fosfat gübresi, suda tamamen çözünebilen nitelikte ve fosfat içerikli gübreler arasında en yüksek fosfor içeriği olan gübredir. Bitkilerin sağlıklı kök gelişimini sağlamsında ve çiçeklenmenin oluşumunda etkin rol alan map gübre üreticiler tarafından talep gören satın alınan fosfor içerikli gübreler arasında bulunuyor.
Map Gübre İçeriği Nedir?
Mono amanyum fosfat (Map) gübresi Kütlece Amonyak Azotu (N-NH4) ve kütlece a fosfor pentaoksit (P2O5) içeriği ile en fazla fosfor içeriğine sahip gübreler arasında bulunuyor. Bu itibarla bitkilerin çiçeklenme, döllenme ve meyve oluşumuna kadarki süreçte bu gübrenin kullanılması verimliğin artması yönünde fayda sağlayacaktır.
Diğer taraftan gübre içeriğinde yer alan Amonyak Azotu (N-NH4) bitkilerin en hızlı şekilde alacağı formda bulunmakta ve bitki büyüme ve gelişmesine en hızlı şekilde etki sağlıyor.
Map Gübre Bitkiye Ne Zaman Verilmelidir?
Gübre atım zamanı, her bitkinin farklı zamanlarda farklı bitki besin maddesine ihtiyaç duyduğu değerlendirildiğinde; bitkisel üretimde yer alan bitki türüne göre bu zaman farklılık gösterebiliyor. Hububat baklagiller gurubunda yer alan; fasulye, nohut ve mercimek gibi ürünlerin yetiştirilmesinde, çiçeklenme başlamadan 10 ile 15 gün öncesi uygulama yapılması gübreden en verimli şeklide fayda sağlandığı biliniyor.
Yine meyve bahçelerinde yer alan; ceviz, badem, elma, ayva, armut, vişne, kiraz, şeftali, kayısı, erik ve narenciye ürünlerinde de pembe tomurcuk görülmesinden itibaren kullanılmaya başlanması gerekir.
Gübrelerin verilme şekli yine bitki tür ve çeşidine göre farklılık arz ediyor. Map gübrenin suda tamamen eriyen nitelikte olması, gübrenin yapraktan veya damlamadan verilmesi yönünde büyük avantaj sağlıyor.
Tabi burada üreticilerin, yapraktan verilecek dozaj ile damlama ile verilecek dozajın farklı olacağı hususuna dikkat etmesi son derece önemlidir. Damla sulama sistemleri için özel olarak üretilen gübre tankları kullanımıyla gübrenin bitki kök bölgesine transferi zahmetsiz şeklide gerçekleştirilebiliyor.
Diğer taraftan yapraktan gübreleme yapılacaksa ürün çeşidine göre sırt pompası veya traktörlere bağlanak kullanılan pülverizatör ile bu uygulama tamamlanabiliyor.
Map Gübresi Ne Kadar Verilir?
Bütün gübrelerde olduğu gibi bu gübrenin uygulamasında da bitki çeşidine göre farklı dozaj uygulanması gerekir. Biber, domates, patlıcan ve hıyar gibi bitkilerde damla ile uygulama yapılacaksa 1 dekara 3 ile 5kg arası, damlama ile uygulama yapılacaksa 100 litre su ile 200gram gübre kullanımı yeterli olacaktır.
Buğday, arpa ve yulaf da kardeşlenme döneminde yapraktan 100 litre su ile 200gram, nohut, mercimek ve fasulyede çiçeklenme olmadan 10-15 gün öncesinden, bakla tutumuna kadar olan süreçte yapraktan 100 litre su ile 200gram uygulama yapılması ile bitki gelişimleri istenen düzeyde sağlanabiliyor.
Map Gübre En Çok Hangi Bitkiye İyi Gelir?
Bu gübre esasında NPK gübresindeki dal -döl- bal diye tarımda sık kullanılan tabirin 'P'(fosfor) yani döl anlamına karşılık geliyor. Bitkilerde döllenme olmadığı sürece isteğiniz kadar yaprak gelişimi olsun tarımda verimlilikten bahsedilemez.
Map, fosfor içeriği en yüksek gübre olduğundan hemen bütün bitkilerin çiçeklenme döllenme ve meyve tutumu sürecini sağlıklı şekilde tamamlanasında büyük rolü olduğu kesinlikle bilinmelidir. Hububat ve mısır yetiştirildiğinde diğer sebze ve meyvelerin yetişildiğinde map gübresi etkin şekilde kullanım yeri buluyor. Map gübresinin uygulama miktarı ve uygulama zamanı yakalandığında verim almadan üretim yılını tamamlamak içten bile değildir.
Map Gübre Nasıl Kullanılır?
Bu gübre damladan veya yapraktan uygulama şekliyle kullanılabilir. Öncelikle yapılacak toprak analiz veya yaprak analizi ile verilmesi gereken bitki besin elementlerinin tespiti gereklidir. Bu işlemin tamamlanmasıyla birlikte bitki tür ve çeşidine göre dozajlama planlanarak damlama veya yapraktan map gübre uygulaması yapılabilir.
Map Gübre Ne İşe Yarar?
Gübrelemenin temelinde bitki için istenilen dönem de gerekli ve yeterli bitki besin elementinin, bitki tür ve çeşidi gözetilerek, bitkiler verilmesi yer alıyor. Bitkiler kök gelişim dönemi ile çiçeklenme döllenme ve meyve tutumu süreçlerinde en çok fosfor bitki besin elementine ihtiyaç duyduğu biliniyor. Bu noktada map gübresi yüksek fosfor içeriği ile bitkilerin fosfor ihyacını karşılamada etkin rol alıyor.
Gübre üretiminde başta fosfat kayası olmak üzere nitrik asit, potas tuzu, amonyak ve sülfirik asit gibi birçok ham madde kullanılıyor. Bunun yanında doğalgaz veya elektrik gibi enerji gider kalemleri de bulunuyor. Ham madde ve enerji fiyatlarındaki değişim ölçüsünde map gübre satış fiyatlarında artış görülebiliyor. Bölgesel olarak da gübre fiyatlarda değişiklik görülebiliyor. Bunun nedeni de gübre üretim noktasının, satış noktalarına uzaklığından olduğu anlaşılıyor.
Map Gübre Eksikliğinde Ne Olur?
Düzenli ve dengeli gübreleme yapılmadığında durumlarda veya topraktan da yeterli düzeyde bitki beslenmezse, bitki gelişiminde ve büyümesinde bir takım değişikler gözlemlenebiliyor. Her bitki besin elementini bitkideki eksikliğini gösteren sipesifik semptomlar bulunuyor. Örnek olarak demir eksikliğinde yeşil damar, sarı yaprak görüntüsü gözlemlenebiliyor.
Map gübresi eksikliğinde meydana gelebilecek semptomları şöyle sırlayabiliriz;
Tarımda yaprak gelişimin sağlayan azot içerikli gübreler yoğun şekilde kullanım yeri bulurken, özellikle meyve oluşumunda önemli yere sahip olan fosfor içerikli gübre kullanımı çoğu zaman ihmal edilebiliyor. Tarımsal verimlilikte bu denli hayati önemi olan bu gübrenin, ihmal edilmeden zamanında ve yerinde kullanılması son derece önemli bir husustur.
Map Gübre Kullanımında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Tarımda kullanılan gübreler kimyasal içerikli olduğundan azı yeterince fayda sağlamayacağı gibi fazlasında bitkide toksik etki yaratarak, bitkinin kurumasına ve ölmesine neden olabiliyor. Bu nedenle gübre dozajlaması yapılırken mutlaka bir ziraat mühendisi görüşü alınmalıdır. Gübre kullanımında diğer dikkat edilecek husus toprak analiz sonucuna göre gübreleme planlamasının yapılmasıdır. Fazla atılan gübre hem maliyet oluşturacak hem de bitki örtüsüne zarar verecektir. Gübrenin sahte olmaması da son derece önemlidir. İçeriği bilinen, ilgili bakanlıkça onaylanmış, güvenli satış noktalarından gübre satın almak paranızın ve emeğinizin boşa gitmesi açısından önemli bir husustur.
