Agronom Canmag, Toz (granül) can gübresi gibi yağmur öncesi atma zorunluluğu yoktur. Su ile atıldığı için bitkinin ihtiyacı olduğu her an kullanılabilme imkânı sağlar.
Can Gübresi oldukça çok kullanılan bir üst gübresidir. Çeltik hariç bütün bitkilerin gübrelenme aşamasında kullanılmaktadır. Can ismi ise İngilizce kısaltmasından gelmektedir. Kalsiyum Amonyum Nitrat ise Can kısaltılışının Türkçe açılımıdır.
Dünya üzerinde hemen hemen her yerde kullanım alanı oldukça geniştir. Yapısındaki yüzde 26'lık azotun yarısı nitrat ve bir diğer yarısı da amonyum azotu olarak bulunmaktadır. Bitkilerin hızlı gelişim gösterdiği dönemlerde bu yüzde 26'nın yarısını oluşturan nitrat azotu, bitki kökleri vasıtasıyla alınmaktadır.
Bir diğer yarısını oluşturan amonyum azotun neredeyse tamamına yakını ise toprağın içinde yer alan azot bakterilerinin yardımıyla nitrat azotuna, şartlara bağlı olarak, dönüştürülebilir ve bitkilerin azot ihtiyacı kapatılmış olur. Can gübresinin iç özelliklerinin yanı sıra dış etkenler de önemlidir. Can gübresinin kullanıldığı yerlerde yağış seviyesinin ve sulama imkanlarının yeterli düzeyde olması elzemdir.
Bitkiler tarafından çok fazla tüketilen elementlerden biri olan kalsiyumu barındıran Can gübresi pek çok işe yaramaktadır ve bu sebeple de kullanım alanları daima bir artış içindedir. Kalsiyum amonyum nitrat veya bir diğer adıyla Can öncelikle ürünün kaliteli ve bol biçimde yetişmesini sağlamaktadır.
Bunun dışında, eğer toprak asitliyse, toprağın asidinin giderilmesinde büyük bir rol oynar ve bitkiler için kalsiyum deposu işlevi görür. Besin elementlerinin ve faydalı mikroorganizmaların faydalarını en yüksek seviyelere çıkaran Can gübre, toksik bileşiklerin nötr hale gelmesini ve topraktan atılmasını sağlamaktadır.
Tüm bunlara ek olarak, topraktaki gözenekleri artırdığı için toprağın hava almasına neden olmaktadır. Toprak hava aldığı için de daha verimli ve sağlıklı bir hale bürünmektedir.
Can Gübresi Nerelerde, Hangi Zamanlarda ve Ne Kadar Kullanılır?
İşe veya üretime doğru yerde ve doğru zamanda başlamak iyi sonuçlar almanın en önemli kriterlerinden bazılarıdır. Bu konuda Can gübresi bazı kullanım kriterlerine sahiptir. Can gübresi içinde dolgu maddesi olarak görev yapan kireç dolayısıyla çok yağış alan veya sulama imkanlarının gelişmiş olduğu yerlerde kullanılmalıdır.
Çeltik dışında sebze, meyve, hububat pamuk, zeytin, mısır ve bütün bitkilerde kullanılmakla birlikte, sulama işlemi yapılmadan önce her mevsimde kullanılması uygundur. Bu çeşitliliği ne kadar esnek bir yapıya sahip olduğunu da ortaya koymaktadır. Bir başka konu olan ne kadar kullanılacağı da ayrı bir öneme sahiptir.
Bitkinin azot ihtiyacı, Can gübresinin ne kadar aralıklarla bitkiye verileceğini belirler. Bu bağlamda kesin bir sınırlama veya belirli bir sayı yoktur ancak Can gübresi, 2-3 defa olarak değişik zamanlarda bitkiye serpme yöntemiyle verilebilir. Bunda herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.
Can Gübresi Kullanım Biçimi
Can gübresini kullanmadan önce nasıl kullanacağınızı bilmeniz gerekmektedir. Günün sonunda verimli sonuçlar almanın bir diğer kriteri de bilgidir. Öncelikle toprağa karıştırarak veya sulama yapılmadan önce kullanılması önerilmektedir. Böylece herhangi bir azot kaybına sebebiyet vermez.
Gübredeki azot, nitrat ve amonyum olarak ayrılmaktadır. Nitrat yağmur suyu veya sulama sonucu bitkiyle tutunamazken, amonyum bitkiye tutunur ve onu su bile ayıramaz. Bu sebepten dolayı Can gübresi, bitkinin sulama adedine göre birkaç kısma bölünerek uygulanmalıdır.
Dekar Başına Ne Kadar Can Gübresi Atılmalıdır?
Kaliteli üretim için konu hakkında analiz yapmak kayda değerdir. Bu bağlamda da dekar başına ne kadar Can gübresi atılacağı önemlidir. Aksi takdirde, dekar başına atılacak gübre miktarını analiz etmeden ve düşünmeden belirlerseniz, geri döndüremeyeceğiniz sorunlarla karşılaşmanız mümkündür.
Toprak analizini yaptıktan sonra, bazı formüller vasıtasıyla ne kadar Can gübresi kullanılıp kullanılmayacağını görülebilmektedir. İlk olarak yaptığınız toprak analizinden çıkan sonuçtaki saf maddenin miktarı 4 sayısı ile çarpılır. Yani toprak analizi yaptıktan sonra saf madde miktarını 7 olarak bulduysanız, sayıyı 4 ile çarparsınız ve 28 sonucunu bulursunuz. Yani dekar başına kullanılması gereken Can gübre miktarı 28 olarak ortaya çıkar.
Can Gübresi ile Alakalı Akla Takılan Bazı Sorular
Bu kadar verimli olan bir gübre olan Can gübresi hakkında ne kadar olumlu özellik bulunuyorsa bir o kadar da kafaları kurcalayan sorular bulunmaktadır. Sosyal medya mecralarında ve birçok platformda Can gübresi hakkında üreticilerin zihninden geçen bazı sorular vardır.
Özellikle siz de bu gübreyi kullanmayı düşünen birisiyseniz veya bazı şeylerde tereddütte kaldıysanız, bu tarz sorular sizin kafa karışıklığınızı giderir ve Can gübresi hakkında tam bilgiye sahip olmanızı sağlar.
Can Gübresi Toprağın Ph Değerini Değiştirir mi?
Toprağın Ph değerinin Can gübresi tarafından değiştirilip değiştirilmeyeceği merak konusudur. Ph değerindeki oynamalar pek çok şeyi değiştirebileceği için değişmemesi daha makul bir durum olacaktır. Açıkça söylemek gerekir ki Can gübresi toprağın Ph derecesini değiştirmez.
Can gübresi nötr karakterli olduğundan bu gerçekleşmektedir. Toprağa atılan Can gübresi, toprağın suyu vasıtasıyla eridikten sonra artı yüklü amonyum ve eksi yüklü nitrat meydana getirir. Bu yüklerin sayısı birbirine eşit olduğu için sonuç olarak toprakta herhangi bir Ph değeri değişimi meydana gelmemektedir.
Can Gübresi Toprağı Kireçlendirir mi?
Üreticiler tarafından en çok sorulan ve en çok merak edilen konulardan birisi toprağın Can gübre ile kireçlenip kireçlenmediği hususudur. Üretici her zaman kendisi için en iyi ve en kaliteli üretimi yapmak istediği için bu tarz sorular sorması gayet normaldir. Yaygın bir inanışa göre, Can gübresi topraktaki kireçlenmeyi artırmaktadır. Bu tam anlamıyla yanlış ve temelsiz bir inanıştır.
Örneğin, kireççe fakir olarak adlandırılan topraklarda bile 6000 küsür kilogram kireç miktarı bulunmaktadır. Bu kadar yüksek kilogramdaki bir toprak bile kireççe fakir olarak adlandırılıyorsa, Can gübre ile birlikte sadece 5-10 kilogram kireç eklendiği zaman o toprak kireçli hale gelmez ve bu matematiksel olarak da oldukça yanlış ve hatalı bir düşüncedir.
Can Gübresi Tam Erir ve Toprağa Hızlıca Nüfuz Eder mi?
Hiç kimse tam erimeyen, bitkilere ve toprağa hızlıca nüfuz edemeyen bir gübreyi satın almak istemez. Bu konuda Can gübresi tam bir şekilde erimesiyle, kolay çözülmesiyle ve bitkiye hızlı nüfus etmesiyle ön plana çıkan bir gübre türüdür.
Herhangi bir şekilde toprak yüzeyinde kalmaz ve hızlıca erimeye başlar. Bu konuda tam erimediği ve toprağa hızlıca nüfuz etmediği konusunda bazı eleştiriler de bulunmaktadır.
Toprak yüzeyinde kalıp erimeyen şey, Can gübresinin içindeki katkı maddesinin beyazlığıdır. Yani gübre hızlıca eriyip nüfuz ederken, Can gübresi içindeki katkı maddesi yüzeyde kalır ve kişiyi bu konuda yanıltabilir.
Can gübresini satın almak isteyen veya sadece fiyatı hakkında bilgi almak isteyen kişiler, Can gübresinin ne kadara mal olduğunu merak edebilmektedirler. Bu gayet normal bir meraktır çünkü üretici üretim yapmadan önce girdilerini hesaplayıp, bu hesaplar doğrultusunda karını veya zararını hesaplar. Böylece ürünü alıp almayacağına karar verir.
Bu bağlamda internet sitelerinde Can gübresi satımı yapan yerler net bir fiyat vermemekle birlikte, fiyatı öğrenmek için telefon numarası bırakmışlardır. Bu telefonlara internet üzerinden ulaşabilir ve Can gübresi fiyatları konusunda kilogramına göre daha net ve kesin yanıtlar alabilirsiniz.
