Bitkilerin beslenmesi için gerekli olan besinlerin arasında kimyasal elementleri sağlamak üzere toprağa ilave edilen maddelere gübre adı verilmektedir. Büyüme ve yaşamaları için gerekli olan fosfor, potasyum, azot, kalsiyum, magnezyum, kükürt, demir, mangan, bakır, bor ve çinko gibi elementlere muhtaç bitkilerin bu maddeler içerisinde en önemlileri arasında azot, fosfat ve potasyum yer almaktadır. Gübreler, özellikle bitkilerin büyümesi için gerekli olan gıdayı sağlayan maddelerdir.
Toprak ve su elementleri bitkiler için gerekli besini sağlasa da bazı durumlarda yetersiz kalabilmektedirler. Böyle bir durum ortaya çıkması halinde ise, toprağın gübre ile takviye edilmesi gerekebilmektedir.
Çevrede bulunan hayvan atıkları, bitki atıkları ve saman gibi maddeler doğal gübre olarak bitkiler için kullanılsa da kimyasal maddeler de eski zamanlarda bitkiler için gübre olarak kullanılabilmekteydi. Kullanılan ilk kimyasal gübreler; sodyum nitrat ve hayvan kemikleri olmaktadır.
Ekin ve bitkilerin gelişimi için çok önemli olan maddelerin başında azot yer almaktadır. Bu madde bitkilerde yaprak ve gövde oluşumunu sağlayarak bitki için önemli olan fizyolojik fonksiyonları, ürün kalitesi ve ürün miktarını dolaylı olarak değil de doğrusal yoldan etkileyen bir besin maddesi olmaktadır.
Bitkilerde özellikle proteinin ana maddesi olarak gösterilen ve güneş enerjisini bitki için en yararlı hale getiren klorofil adlı maddenin temel yapı taşını oluşturmaktadır. Bitkiler yeşillenme döneminde en çok azot maddesine gereksinim duyarak bu maddeyi tüketmektedir. Kökler için gerekli olan hava, çiçeklenme döngüsü ve olgunlaşma evresinde azot gübre rolü çok önemli olmaktadır.
Azot bakımından oldukça iyi beslenen bitkiler zararlı etkilere karşı da direnç gösterebilme konusunda etkilidirler. Türkiye'de bulunulan bitkilerin azot bakımından zayıf olması nedeni ile bitkilere ihtiyaçları olan azotun, azotlu gübreler aracılığı ile toprağa verilmesi böylelikle bitkilerden sağlıklı verim alınması sağlanabilmektedir.
Azot Gübre Ne İşe Yarar?
Bitkisel büyümeyi destekleyen ve yeşillenme döneminde önemli rol oynayan azot, bitki fizyolojisi hayati bir önem taşımaktadır. Bitkiler bu anlamda gelişim döneminde ciddi miktarda azot tüketmektedir.
Azot gübre, bitkilerin kök, gövde, yaprak ve meyve gelişimlerine destekte bulunmaktadır. Tüm bunlara ilave olarak bitkilerdeki çiçeklenmeyi de büyük oran da sağlayabilen etken madde olarak bilinmektedir. Kök teşekküllerini artırarak bitkinin su alımını hızlandırır ve bunun sonucunda bitkinin gelişip büyümesini sağlamaktadır.
Azot Gübre Faydaları
Azotun yeterli olarak sağlanamadığı durumlarda bitkilerin yapraklarında küçülme meydana gelerek dalları zayıflamakta ve buna bağlı olarak yan sürgünler azalabilmektedir.
Azot maddesinin eksik olduğu bitkilerde azot gübresi ilavesi ile birlikte bitkilerde ortaya çıkacak faydalar şöyledir;
Gibi faydaları ile bitkilerin ömrünü uzatarak sağlıklı şekilde büyümelerini sağlayabilmektedir.
Gübre fiyatları gübre çeşitlerine göre değişiklik göstermektedir. Fiyat bilgisi için lütfen firmamızla iletişime geçiniz.
Gübrelerin mahsul artışına olan etkisini artırmak için gübre uygulama zamanı değişebilmektedir. Özellikle bölgenin iklim yapısına, toprağın cinsine, gübrelenecek bitki cinsine ve gübre türüne göre değişiklik göstermektedir.
Bitkinin ihtiyacı olduğu sırada besin maddesini sağlayabilmek adına azot gübre verilmektedir. Bazı bölgeler içerisinde yetiştirilen bitkilere verilecek olan gübrenin tümü bir defa da verilebilirken genelde ekimde bu miktar bitkinin çeşitli gelişme dönemlerinde bir kaç defada olmak suretiyle de verilebilmektedir.
Gübre verilme zamanının belirlenmesi için bir diğer önemli nokta ise; tohumun çimlenmesi sırasında bitki için yeterli besin miktarının bulunması ve gübrelemenin buna göre ayarlanmasıdır.
Azotlu gübreler toprak içerisinde çok fazla hareketli şekilde bulunduklarından dolayı, çok fazla yağış ve sulama sebebi ile yıkanarak, gaz halinde uçarak kayıplara uğrayabilmektedir. Bitkilerin çeşitli büyüme evrelerinde bir veya birkaç defa olmak üzere yapılabilmektedir.
Bölünerek verilmesi düşünülen azotlu gübre, ekim ve dikim aşamasında muhakkak yarısından fazlasına yakın bir kısmının verilmesi faydalı olmaktadır. Geri kalan kısım ise bitki gelişmesinin hızlı olduğu döneme denk getirilerek yapılmalıdır.
Meyve ağaçlarında ağaç dalları içerisine su yürümeden serpme yolu ile gübre verilmektedir. Çiçeklenme işleminden önce ya da sonbaharda yapraktan püskürtme işlemi ile azot gübre uygulanabilmektedir.
Bostan yapanlar ise, ekim işlemi ile birlikte azot gübresinin yarısını uygulamaktadır. Kalan yarı azot gübresi ise çapa işlemi öncesinde toprağa atılmaktadır.
En Çok Azot Hangi Gübrede Bulunur?
Birçok çeşidi bulunan azot gübresi içerisinde en çok azot maddesinin bulunduğu gübre çeşidi ve özellikleri şöyledir;
Üre Gübresi: %45-%46 azot içeriği ile birlikte, en yüksek azot içeren azotlu gübre olma özelliğine sahip olmaktadır. Tarım araçlarındaki paslanmaya etkisi en az olan bu gübre suda hızlı çözünmesi ile de bilinmektedir.
Hızlı uygulamaya da imkan verdiren üre gübresi, birim azot miktarı göz önüne alındığında ise en ekonomik gübre alternatifi arasında yer almaktadır. Bu gübre özellikleri ile bitkiler için en verimli olan besin kaynağı olarak görülmektedir.
Üst gübre olarak uygulanan azot gübresi çeşitleri serpme usulü ile yahut damla sulama yöntemi ile beraber verilmektedir. Sulama usulü ile de azot gübre uygulaması yapılabilmektedir.
Doğal Azot Gübresi
Bitkinin her türlü gelişimi için gerekli olan besin kaynağını sağlayabilen maddelere gübre denilmektedir. Hayvan atıklarından, fosillerden ve başka doğal yollar kullanılarak elde edilen gübreye doğal gübre adı verilmektedir.
Özellikle tarımsal alanların yoğun olarak bulunduğu bölgelerde doğal gübreler oldukça sıklıkla tercih edilmektedir. Tarım ürünlerinin beslenmesinde oldukça önemli bir yere sahip olan bu gübre çeşidi ile birlikte çok daha kaliteli ürünler elde edilebilmektedir.
Bölgeden bölgeye değişmekte olan gübreleme ihtiyacı ile bölgesel iklim şartları ve arazilerin yapıları göz önüne alınarak gübreleme işlemi yapılmaktadır.
Hayvanların katı ve sıvı dışkıları ile birlikte elde edilen gübreler bitkiler için oldukça faydalı maddeleri bünyesinde bulundurmaktadır.
İçerisinde azot, fosfor ve potasyum gibi maddeler bakımından zengin içerikli gübrelerde tarımsal ürünlerin yetiştirilmesinde önemli bir role sahiptir. Doğal gübreler bitki, insan ve hayvan atıkları ve kalıntılarından oluşmaktadır.
Azot Eksikliğinin Bitkilere Zararı
Bitkilerde bulunan azot maddesinin eksikliğinin en önemli belirtileri arasında yer alan yaşlı yapraklarda meydana gelen renk değişimidir. Azot eksikliği bitkilerde ilerledikçe açık yeşile doğru bir renk değişimi olan yapraklar sarı ve arkasından kırmızı renge bürünmektedir.
Devamında genç yapraklara da aksettirilen bu değişim yeşil renkte olan yapraklarda da solma ile birlikte kendisini göstermektedir. Bitki kök yoğunluğunda meydana gelen azalma ile birlikte de bitkiden alınacak ürünlerin verimi ve kalitesi de düşebilmektedir. Böylelikle bitkinin ömrü azalmaktadır.
