Pepino son yıllarda Türkiye’de üretilmeye başlanan egzotik bir meyvedir. Pepino patlıcangiller familyasına aittir. Ülkemizde ağaç kavunu olarak da bilinir. Pepinonun bilimsel adı solanum muricatum’dur. Pepino bitkisinin anavatanının güney amerika bölgesine ve Peru’ya dayandığı bilinmekte olup dünya genelinde üretilen birden çok çeşidi vardır. Pepino meyvesinin dünya genelinde üretilen başlıca çeşitleri; Schmidt, Kawi, Suma, Asca, Lincoln Gold, Miski ve Comeraya olarak bilinmektedir. Ülkemizde üretimi yapılan türü ise Miski’dir. Pepino’nun en fazla üretildiği ülkeler ise Yeni Zelanda, Şili ve Kolombiya’dır.
Pepino’nun tadı kavun, muz ve ananasın tadını andırmaktadır. Meyve eti kısmı sulu ve kabuğu ince olan bir meyvedir. Meyvelerinin partenokarpik oluşması sonucu meyve içerisinde tohum bulunmamaktadır. Bu yüzden meyvenin tamamı yenebilir. Pepino doğal ortamında çok yıllık bir tür olduğu halde ekonomik anlamda kar amaçlı üretildiği için tek yıllık olarak yetiştirilmektedir. Oldukça hoş ve doğal bir kokusu olan pepino güney amerika ülkelerinde süs bitkisi olarak da kullanılabilir.
Pepino meyvesi içerdiği vitamin ve mineraller sayesinde pek çok hastalığın tedavisinde doğal bir yöntem olarak kullanılır. Pepinonun yetişebilmesi için ılıman bir iklim gereklidir. Türkiye’nin bu iklimi sağlayan çeşitli bölgelerinde yetiştiriciliği yapılabilir. Günümüzde ülkemizde Erzincan ve Malatya, pepinonun en çok yetiştirildiği şehirlerimizdir. Antalya da pepino yetiştiriciliğinin yoğun olduğu şehirlerimizden biridir. Özellikle Antalya’da gittikçe popülerleşmiştir.
Pepinonun tüketilmeden önce avokadoda olduğu gibi olgunlaşması gerekir. Eğer olgunlaşmışsa pepinonun kabuğu zar gibi çok kolay bir şekilde soyulur. İç çekirdekleri de bir kaşık yardımı ile çok kolayca sıyrılarak meyveden ayrılır. Temizlenen pepino meyvesi artık tüketilmeye hazır olur. Bu meyve kavun gibi dilimlenerek tüketilebilir. Pepino dondurma ile de tüketilebilir. Ağızda müthiş bir tat bırakır. Pepino meyvesi salatalara da çok yakışması ile ünlüdür. Son yıllarda pepino aromalı dondurma ve pepino smoothie de tezgahlarda önemli bir yer kaplamaktadır. Pepino su tüketimini artırmak isteyen insanların da yardımına koşar. Günlük sıvı alımını arttırmak için suların içine yeşil yapraklar ve birkaç dilim pepino meyvesi atılabilir. Son olarak pepino meyvesi kurutulmuş olarak da kullanılabilir.
Pepino mineral ve vitamin yönünden zengin oluşuyla birçok hastalığın tedavisinde kullanılır. Vücuda faydaları çok fazladır. Pepino oldukça düşük kalorili bir meyvedir. 100 gramında 26 kalori bulunan pepino meyvesinin kilo kontrolü yapılırken tüketilen besinlerden olduğu bilinir. Az miktarda doğal şeker içermesi sebebiyle kan şekerini dengeler. Bu sayede hızlı acıkmaların da önüne geçmiş olur. Lifli bir meyve olduğu için de kabızlık gibi sorunların üstesinden gelmekte birebirdir. Bağırsakları rahatlatır. İçerdiği vitaminler bağışıklığı kuvvetlendirmeye yardımcı olur. Kanser hücreleri gibi normal olmayan hücre oluşumlarıyla savaşır. Ayrıca kolesterolü düşürdüğü de bilim insanlarınca kanıtlanmıştır. İyi bir kan sulandırıcı olması, anemi hastalığı ile mücadele edenler için son derece yararlıdır.
Pepino vücuttaki her türlü iltihapla savaşmakta çok başarılı bir meyvedir. Bu özelliği idrar yollarının da temizlenmesi konusunda kullanılabileceğini gösterir. Yatmadan birkaç saat önce tüketilen pepino, kişiyi rahatlatır ve uyku kalitesini artırır. Pepinonun en önemli faydalarından biri de stresi azaltmasıdır. Sinir sistemini rahatlatması ile uykusuzluk gibi sorunlara büyük oranda çözüm getirebilen bir meyvedir. Pepino tüm bu faydaları ile kaliteli meyve sıfatını hak eder.
Pepinonun hücre yenileyici ve kemik gelişimini destekleyici özelliklerinin olması çocukların gelişiminde önemli bir rol almasını sağlar. Pepino c vitamini açısından da son derece zengindir. Bu yüzden solunum yolları ile ilgili hastalıklarda tedavi edici özelliği vardır. Solunum yollarının direncini artırabilmektedir.
Pepino içeriğinde bolca kalsiyum da bulundurur. Kalsiyum kasların faaliyetlerini iyileştirir ve ağrıların azalmasında da önemli bir etkiye sahiptir. Pepino böbreklerinde kum olan bireyler için de son derece faydalı olan bir meyvedir.
Pepino kan damarlarını kuvvetlendirir. Doğal bir afrodizyaktır yani doğal bir cinsel uyarıcıdır. Dalak yetmezliğine iyi gelir. Anemide olduğu gibi hemofili ve benzeri kan hastalıklarında da işe yarar niteliktedir.
Pepino meyvesi cilt bakımında da sıklıkla kullanılmasıyla bilinir. Pepino cildi korur ve parlatır. Pepino tüketen bireylerin ciltleri tüketmeyen kişilere göre daha geç kırışır. Kemik hastalıklarına da iyi geldiğini belirttiğimiz pepino özellikle kemik erimesine karşı son derece başarılı bir savaşçıdır. Şeker hastaları için faydalı olduğu kadar genlerle aktarılan hastalıklara iyi gelir.
Pepinonun kalorisinin az olması kilo verme konusunda destekleyici olarak kullanılması için yeterlidir. Ayrıca pepino %86,27 karbonhidrat, %4,93 protein ve %1,23 yağdan oluşur. Bir adet pepinoda karbonhidrat, yağ ve protein dışında 0,60 gram lif ve 14 gram sodyum bulunur.
Pepinonun birçok tüketim şeklinden üst taraflarda bahsedilmiştir. Pepinonun tüketim şekillerine hoşaf halini de eklemek gerekir. Toz şeker ve su ile kaynatılarak yapılan pepino hoşafı gerçekten güzel bir tada sahiptir.
Pepino tüketimi konusunda dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Pepino sağlık açısından çok faydalı olsa da olgunlaşmadan yenildiği takdirde alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Bu yüzden pepino meyvesi olgunlaştıktan hemen sonra taze taze tüketilmelidir. Çok uzun süre bekletilen pepino sağlık açısından pek yararlı olmayabilir.
Pepino yenileceğinde en önemli noktalardan biri olgunlaşması ise pepinonun olgunlaşıp olgunlaşmadığını anlamanın yollarını bilmek lazım. Bunu anlamanın yollarından ilki şekildir. Olgun bir pepino meyvesinin şekli düz olmalıdır. Pepino meyvesinin etli kısmı parlak sarı renge sahip olmalıdır. Meyvenin üstünde güneş yanığı veya kahverengi benekler olmamalıdır. Son olarak meyvenin kabuğu sarı ve üzerindeki çizgiler ise mor renkte olmalıdır.
Ciddi kronik rahatsızlığa, alerjik bünyelere sahip olanlar ve hamile, emziren anneler pepino meyvesini tüketip tüketmemeleri hakkında doktorlarına mutlaka danışmalılar. Doktorları tüketmeleri için onay vermezse tüketmemelidirler.
Pepino, meyve ağırlığı 40-50 gramdan 1300 grama kadar artabilen bir bitkidir. Genelde ağırlıkları 150-600 gram arasında seyreder. Çok yıllık çalı formuna sahip pepino bitkisinin bir salkımında 8-10 adet meyve oluşmaktadır. Meyveler ceviz büyüklüğüne ulaştığı zaman, salkımlarda 2-3 meyve kalacak şekilde seyreltme işlemi yapılır. Bu sayede verimli meyvelerin sayısının artışı sağlanır.
Bu zamana kadar bilinenlere göre pepino 700-800 metre rakıma sahip yerlerde yetiştirilebilir. Gelişimi sırasında görülebilen düşük sıcaklıklar olumsuz etkilere sebep olabilir. Olgunlaştıktan sonra karşılaşabileceği yüksek sıcaklıklar da değerini düşürür. Pepinodan alınan verimin maksimum olması istenirse yıl boyunca sabit sıcaklığa sahip bölgeler tercih edilmelidir. Gece gündüz sıcaklık farkının az olduğu yerler yetiştirmek için en ideal yerlerdir.
Düşük ışık seviyesi meyve şeker miktarı ve kabuk rengi bakımından olumsuz etkiler. Pepino bitkisi yapı itibarıyla da suyu çok sever. Özellikle sıcak yaz aylarında haftada 2-3 kez sulanması gelişimini olumlu etkiler.
Pepino bitkisinin tohumdan üretim şansı çok az olduğu için bu yöntem çok tercih edilmez. Buna karşın kolay köklenme imkanına sahiptir. Bu yüzden çelikle üretim yetiştirilmesi yolunda tercih edilen üretim şeklidir.
Fide ile üretilip meyveler belli bir olgunluğa ulaşana kadar bol miktarda sulama yapılması önerilir. Bol güneş ve temiz hava pepino için önemlidir. Pepino saksıda bile kolaylıkla yetişebilir. Pepino ticari amaçlı yetiştiriliyorsa sera üretimi daha kaliteli sonuçlar alınmasına yardımcı olur.
Pepino bitkisi doğal gelişiminde çalı formuna bürünür. Eğer verim alınmak isteniyorsa budama yapılmalıdır. Budama, uygun miktarda ana gövde bırakılması ve bunlar üzerindeki yan dalların fazla büyümeden alınması şeklinde yapılır. Bitki bu sayede daha fazla ışık alabilecek ve meyve tutumu oranında artış sağlanmış olacaktır.
Pepino yetiştiriciliğinde hasat zamanı da çok önemlidir. Hasadı vaktinde yapılmayan pepinoların şeker oranı arttığı için değeri düşer.
Pepino yetiştiriciliği hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için sitemize göz gezdirebilir, kafanıza takılan soruları bizimle paylaşabilirsiniz.