Görüntüsü ve tadıyla pek çok seveni olan ejder meyvesi, diğer adıyla pitaya, kaktüse benzeyen, çok büyük ve hoş meyveler veren bir bitkidir. Ejder meyvesini kaktüse benzeyen ağaçları, beyaz çiçeklere sahiptir. Ejder meyvesi ağacının çiçekleri çok güzel kokar ve gece açar, bu nedenle çiçeklerine gecenin kraliçesi bile denir. Ejder meyvesi, pitaya, Orta ve Güney Amerika kökenlidir. Hatta bu bölgelerde sokak aralarında bile ejder meyvesini görebilirsiniz. Ancak pek çok yerde ticari olarak üretimine başlandığı için, uygun iklim koşullarının olduğu bölgelere dağılmıştır. Malezya, İsrail, Vietnam ve Türkiye’nin belirli gölgelerinde ejder meyvelerine rastlayabilirsiniz.
Türkiye’de Adana, Muğla, Mersin, Antalya gibi denize sıfır olan şehirlerde ejder meyvesinin üretimi yapılmaktadır. Akdeniz ikliminin hakim olduğu yerlerde çok iyi gelişim gösterir. Ejder meyvesi veya pitaya, sıradışı bir görüntüye ve tada sahiptir. Tatlı, oldukça lezzetli olan ve kremamsı yapısı bulunan ejder meyveleri, özellikle yaz aylarında soğuk bir şekilde tüketilir. İçi oldukça etli olan bu meyvenin tanesi 1 kiloya kadar çıkabilir.
Pitayaların içi beyaz ve kırmızı olan iki türü bulunmaktadır. İçi beyaz olan meyveler halk arasında daha çok bilinse de, kırmızılı olan türün tadı diğerlerine göre daha lezzetlidir. Ayrıca kırmızı ejder meyvesi daha verimli ve daha iyi çoğalan ürünler verir. Ejder meyvelerinin tek başına tüketilebildiği gibi içeceği de yapılabilir. Pitayalar, kozmetik veya ilaç sektöründe kullanılıyor. Hatta genç çiçekleri taze olarak tüketilebilir veya kurutulup çay yapılarak içilebilir.
Ejder meyveleri son zamanlarda popüler olmaya başlayan lezzetli bir yiyecektir. Yeni yeni tanımaya başlayanlar ejder meyvelerinin zor yetiştiğini düşünse de, pitaya üretimi oldukça kolaydır. Ejder meyvelerinin uygun toprağı, milli ve kumlu topraklardır. Kum ve mil oranının yüksek olduğu topraklar ejder meyveleri için en uygun dikim alanını oluşturur.
Oldukça lezzetli meyvelere sahip olan ejder meyveleri çekirdekleri, yeterli nem ve suyla buluştuklarında birkaç haftada filizlenir. Uygun iklim koşullarının olduğu yerde çabucak gelişim gösteren ejder meyvelerinin üretimi tohum ve fidanla yapılsa da, tohumdan yapılan üretim pek verimli olmayabilir. Bazıları kısır tohum olan ejder meyvesi çekirdekleri, ne kadar dikkatli bakılırsa bakılsın ürün vermeyebilir. Piyasada bolca bulunan kısır tohumlar nedeniyle meyve vermesini beklediğiniz çekirdekler size sonuç vermeyebilir. Bu tohumlar sadece ejder meyvesi bitkisinin çiçeklenmesine sebep olur.
Çekirdekten üretim, ejder meyvesi yetiştiricilerine daha hesaplı bir yöntem gibi görünebilir ancak ürün vermeyen bitkinin dikilmesi anlamsız olacağından, çoğaltma yaparken dikkatli olmanız gerekir. Ejder meyvesi fidanı ile üretim yapmak, meyvelerin daha verimli olmasını sağlayacaktır. Fidan yerine çelik yöntemiyle de ejder meyvesi üretimi yapabilirsiniz. Kestiğiniz verimli bir meyve dalını toprağa dikerek, yeni ejder meyvesi bitkilerinin oluşumunu sağlayabilirsiniz.
Ejder meyveleri fidanları veya meyve dalları büyüdüğünde, tıpkı asma yaprakları gibi dayanacağı bir destek arar. Dik durabilmesi için yapraklara yapıldığı gibi herhangi bir desteğe sarılmalıdır. Beton ve demir direkler, bitkinin dik durmasını sağlamak için iyi iş çıkarır. Ejder meyvelerinizi güneş alan herhangi bir yere dikebilirsiniz ancak direkt olarak gelen güneş ışınları, bitkinizin yanmasına ve yaşamını sürdürememesine sebep olabilir. Özellikle yaz aylarında yaşanacak aşırı sıcaklar için bitkiye gölge tülü sermeniz, ejder meyvesi bitkilerinin korunmasını sağlar.
Pitayalar yarı tropikal, kuru tropikal ve yağışlı alanlarda gelişim gösterebilir. Nem oranı ortalama derecede olan pek çok bölgede kendine yetişme alanı bulur. Eğer kışları sert geçen bir noktada üretim yapılacaksa ejder meyveleri için sera oluşturulmalı, kışın bu seralar ısıtılmalıdır. Ejder meyvesi ağaçları eğer sağlıklı ve verimliyse, ortalama 3-4 defa meyve alınabilir. Organik bitki gübreleriyle ejder meyvesi bitkilerinizi besleyebilirsiniz. Özellikle ırmak ve nehir kenarlarında biriken alüvyonlu, besin bakımından zengin olan topraklarla ve büyükbaş gübreleriyle birleştirilip toprağa uygulandığında, ejder meyvesi ağacı güzelce serpilecektir. Pitaya ağaçları çoğu hastalığa ve dış koşullara karşı oldukça dayanıklıdır.
Ejder meyveleri, bitki çiçek açtıktan yaklaşık 30 gün sonra olgunlaşır. Bu süre zarfında meyveleri toplayıp hasat edebilirsiniz. İlkbahar döneminde, şubat, mart veya nisan aylarında yapılan dikimlerde, yaz aylarına kadar 4-5 yavru fidan elde edebilirsiniz. Hem tadı hem görüntüsüyle gündem olan ve yiyenlerin çok sevdiği ejder meyveleri, yakın zamanda Türkiye’de pek görülmese de son yıllarda ülkede üretimi çoğalmıştır. Gıdalarda, kozmetik ve ilaç sektöründe kendine yer bulan ejder meyvelerini sadece tarlada değil, evlerde de kolayca yetiştirebilirsiniz.
Ülkemizde Akdeniz bölgesinde yetiştirilen, kaktüsgiller familyasına ait olan pitaya saksılarda bile yetişebilir. Pitaya nasıl evde gelişir ve bakımı nasıl yapılır diye korkmanıza gerek yok, çünkü ejder meyvesi bitkileri uygun ortamda kolay adapte olabildiği için evlerinizde bile kendine yer bulur.
Tropikal alanlarda yetişen ejder meyvesi, kumlu ve drenajı iyi olan topraklarda büyümeyi sever. Bahçe toprağınız bu koşulları sağlamıyorsa, ejder meyvelerinin dikileceği alanda kum ve mil oranı yüksek topraklarla karıştırma yapabilirsiniz. Bu tür topraklarda büyüyen ejder meyvelerinin serilip serpilmesi o kadar kolay olacaktır. Saksıda ejder meyvesi bitkisi yetiştirecekseniz, altının delik olduğundan emin olun. Fazla suya maruz kalan bitkinin kökleri çürür ve gelişimini durdurur.
Bitkiyi tohumdan yetiştirmek istiyorsanız güvenilir ve verimli olduğundan emin olduğunuz yerlerden çekirdek almalısınız. Eğer tükettiğiniz ejder meyvesinin çekirdeklerinden dikim yapmak isterseniz, meyvenin üstünde bulunan siyah çekirdekleri kağıt havlu yardımıyla muhafaza edebilirsiniz. Çekirdeklerin üzerine bir kat daha nemli kağıt havlu koyarak, 7 gün boyunca tohumları bekletin.
Çimlendirme işlemi için plastik bardak veya çimlendirme kaplarına uygun miktarda toprak koyun. Kağıt havluda beklettiğiniz tohumları toprağın üstüne yerleştirin ve üstlerine azıcık toprak ekleyin. Sürekli nemli bıraktığınız topraklarda ejder meyvesi bitkisi, 20 ila 30 gün arasında çimlenecektir. Çimlendiğinden emin olduğunuz tohumları, drenajı olan saksılara aktarabilirsiniz.
Kaktüs ailesinden geldiklerinden toprak kurudukça sulama yapabilirsiniz. Kuru, sıcak ve güneş alan yerler seçmek, ejder meyvesi bitkilerinizi evde bile rahatça yetiştirmenizi sağlayacaktır. Bu bitki 10 derecenin altındaki sıcaklıklarda kurumaya başlar. Ejder meyvelerinin optimum sıcaklığı 28 derecedir. Pitaya bitkileri bazen kendi kendine ürün vermeyebilir, bu nedenle yanına bir ejder meyvesi bitkisi daha verirseniz tozlaşma sağlanarak ürün verme ihtimalini arttırabilirsiniz.