Arpa tek yıllık bitkiler arasında yer alan, uzun gün bitkisi olmasıyla beraber günümüzde çeşitli gün uzunluklarında da tutulan ve buna göre uyum sağlayan yetiştiricilik özelliği bulunan bir bitkidir. Tahıllar arasında en çok çeşitlendirilen bitkilerden biri olurken yaklaşık 5-8 arasında çeşitleri bulunmaktadır. Bitki boyu ortalama 35-100 CM arasında büyüyen bu bitkiler, başakları ise 8 CM ile 10 CM arasında boylanır. Boyu ortalama 35-100 cm ideal boy olması nedeni ile genelde hedeflenen boylardır.
Buğdaydan sonra kendi içerisinde en çok ekim yapılan arpalar, serin iklim tahılı olarak geçer. En yaygın kullanımlarıyla beraber hem yem hem de malt sanayidir. Bu alanlarda çokça kullanılmaktadır. Yem olarak ise besin değeri yüksek olduğu için çok tercih edilir. Yemlik arpalarda protein oranının yüksek olması sebebiyle genelde sık tercih edilir.
Buğdayların ekimine bağlı olarak önce veya sonrasında herhangi bir şekilde arpa ekimi olmamalıdır. Buğday ekimlerinin olduğu tarlalarda, öncesi veya sonrası olarak arpa ekimi yapılması sonucunda iyi verim alınmaz. Bu nedenle de tercih edilmez. Genelde baklagil bitkiler olarak sayılan pancar, pamuk ya da patates gibi bitkileri ile ortak şekilde sıralı biçimde arpa ekimi yapılması günümüzde tercih edilmektedir. Aksi durumda buğdaylarla olan tüm arpa ekimi sürecine istenen verim ortaya konulmayacaktır.
Toprak isteği her bitkide olduğu gibi arpa ekimi için de önemlidir. Arpa ekimi yapılacak topraklar organik maddece zengin toprakları olması gerekmektedir. Toprağın hava alması ve rutubet derecesi uygun olması, nötr reaksiyonlu olması ile beraber yetiştiricilik noktasında istenen verimi sağlar. Bu sayede arpa ekimi için istenen verimi tutturmak için milli topraklarla birlikte ekim yapılması beklenir ve istenir.
Sonbahar dönemi geldiğinde, bu aylarda tarlada bulunan geçmiş ekime ait tüm bitki kalıntıları en doğru adımlarla temizlenmelidir. Bunların temizliği iyice yapıldıktan sonra, ekime uygun toprak hazırlığı yapılmış olur. İsterseniz toprağın hazırlığı süresinde 15 - 20 CM derinliklerde toprak sürümü yapılarak, toprağı karıştırabilir ve parçalayabilirsiniz. Bu durumda da yine toprağın verimini arttırma olursunuz. Toprak işlenirken makineler ile ufaltılabilir ve orta ağırlıkta bir tapan ile tohum yatağını hazırlayabilirsiniz.
Toprak analizi, arpa yetiştiriciliği için önemlidir. Arpa ekimi yapmadan önce toprağın analizi doğru değerlerde ölçülmeli ve gereken analiz sonuçlarının oluşmasıyla beraber gübreleme yapılması gerekir. Gübreleme süreci, 2 aşamalı olmalıdır. Taban gübre uygulaması mibzerle yapılacaksa eğer arpa ekimi yapılırken, serpme olarak yapılacaksa da ekimden en fazla 1 hafta önce toprağa gübreleme uygulaması yapılarak işleme geçilmelidir.
Üst gübre yapılacaksa da bu süreç, arpa kardeşleme süresine geçmeden önce yapılarak en erken zamanda toprağa verilmesi gerekir. Malt sanayi alanında kullanılacak şekilde üretilen arpalar, protein oranı yüksek olarak bilinir ve bu sayede azotlu gübreler arpaların yetiştirileceği topraklara fazla verilmemesi önemlidir. Ve gübreleme süresi geç zamanda uygulanmaması gerekmektedir. Böylelikle gübreleme süresine de zarar vermemiş olursunuz.
Eğer yazlık arpa ekim zamanı olacaksa, arpa için en uygun ekim zamanı Kasım ayı ortalarında olmalıdır. Kasım ayı ortasında başlayıp Aralık ayı ortasına kadar yaklaşık 30 gün aralığında, arpa ekim zamanı en uygun zaman olarak belirlenir. Kışlık arpa çeşitleriyle beraber en doğru erken zamanda toprağa ekilerek ekim süresi başlatılmış olabilir. Ekim döneminde tarlaya tohum miktarı ne kadar atılması gerekir noktasında değerleri ölçen bazı nitelikler vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
Ekim dönemi geldiğinde, mibzer kullanılarak ekim yapılmalıdır. Ekim derinliği noktasında çimlenme yapılmasına uygun olarak hazırlık olmalıdır. Çimlenme oranı ne kadar yüksek olursa, verimli bir ekim gerçekleştirmiş olursunuz. Bunun için ekim derinliği çimlenme için önemlidir. Minimum 3 - 5 CM aralığında olursa, çimlenme oranının da yüksek olmasını bu sayede sağlarsınız. 20 KG tohum, her dönüm başına atılması gereken tohum miktarıdır. Ekim işlemleri içinde de mibzer kullanılacaksa 2-3 KG daha az tohum kullanılabilir.
Arpa ekimi bittikten sonra arpa yetiştiriciliğinde sulama önemlidir. Fazla sulama ile zarar verebilirsiniz ve bu nedenle yağış yeterli değilse, bunun için sulama. yapılması gerekir. Sulama gerektiği düşünülüyorsa eğer, ilk sulamayı dönem olarak sapa kalkma döneminde yapmaya özen gösterin. İkinci sulama süt olumlu döneminde yapılması beklenir. Sulama yapılacaksa birinci su, süt olum devresinde sulama yapılması yeterlidir. Özetle sulama yapılacaksa birinci su sapa zamanı kalkma ikinci su süt olumlu devresi olacak biçimde verilmelidir.
Tarlada arpa yetiştiriciliğinde yabancı otların direkt olarak verimliliği azalttığı bilinir. Bu nedenle arpa bitkisi dar yapraklı bir bitkidir ve dar yapraklı yabancı otlarla savaşırken de zor ve masraflı olarak uğraş gösterirsiniz. En etkili yabancı ot mücadelesi noktasında ise kimyasal mücadeleye başvurabilirsiniz. Dar yaprak otları olarak ilk akla gelen yabani yulaf, tilki kuyruğu, kuş otu ve delice gibi otlar en çok karşılaşılan yabancı otlardır. Yabani hardal, pıtrak, sarı ot, yapışkan otu ve köy göçüren ise arpa yetiştiriciliği yapılırken en çok rastlanan geniş yapraklı yabancı otlardır.
Hasat dönemi geldiğinde, dane nemi %13 altına düştüğü vakitlerde yapılmaya başlar. Arpalar iyice kurumazsa, bu dönemde yapılan hasat durumunda arpalarda kavuz renk atar. Ürün kalitesini de düşürmüş olur. En iyi hasat yapılırken biçerdöver ile hasat toplanmalıdır. Hasat yapılması dönemi, tam olum zamanı geciktirilmeden yapılmış olmalıdır. Biçerdöver ile yapmak istenen hasatlarda ise makine ayarı iyi değerlerde yapılması istenir. Aksi durumda taneler kırılabilir, bununla beraber malt sanayi alanında kullanılabilir arpa hasadını kullanılamaz hale gelir.
Hasat toplandığında, arpalar olabildiğince kuru havadar ve aydınlık koşullarda depo edilebilir. Bu alanların aydınlık bir ortam olmasına önem verilmelidir. Depoya konulacak olan daneler, nem oranı %13 altında olmasına özen gösterilirse, hasat üzerinde fire verme oranı da düşük olur. Depoda saklanacak arpaların içinde yabancı ot tohumu bulunmamasına dikkat edilmelidir.
